Persoonlijke ontwikkeling

Oktober 2020 staat in het teken van het beleven en ervaring van onze maakcultuur en digitale cultuur. Naast de online activiteiten uit het @Home programma van Tetem worden er tijdens de MaakMeeMaand in heel Overijssel honderden technologische, creatieve en innovatieve activiteiten georganiseerd voor jong en oud. Meekijken, meedóen en beleven dat is waar het tijdens de MaakMeeMaand om draait!

Provincie Overijssel onderstreept het belang hiervan en ondersteunt de maakactiviteiten tijdens de MaakMeeMaand zodat kennis en verbreding van maakprocessen, nieuwe technieken en technologieën voor iedereen toegankelijk is. Ontwikkelinstelling Tetem speelt een belangrijke coördinerende en faciliterende rol hierbij.

Programmering MaakMeeMaand

Culturele instellingen, bibliotheken en cultuurhuizen programmeren alleen of samen met amateurverenigingen, welzijnsorganisaties, verenigingen en boekenwinkels een maakactiviteit voor publiek. Daar waar mogelijk wordt aangesloten bij kleinschalige activiteiten die al plaatsvinden, bijvoorbeeld in het kader van de Week van de Eenzaamheid, het Weekend van de Wetenschap of de Kinderboekenweek.

Communicatietoolkit

Om bibliotheken te ondersteunen bij de promotie van hun activiteit en van de MaakMeeMaand is er een communicatietoolkit ontwikkeld.

Kijk op tetem.nl/maakmeemaand voor het volledige programma.

Dit programma is mogelijk gemaakt dankzij een financiële bijdrage van de Provincie Overijssel en de ondersteuning van Tetem.

Met een drietal bibliotheken werken we graag aan manieren om nieuwkomers en mensen die al langer in Nederland wonen rond betekenisvolle thema’s bij elkaar te brengen. In bibliotheken worden daartoe al verschillende initiatieven ondernomen. Zo is er in Kampen een huiskamer voor Oekraïense vluchtelingen, leerden Sallanders elkaar kennen binnen het project Verhaal Ver Weg en Lokaal en reisde de expositie Family Portraits door zes bibliotheken in het land. Deze manier om begrip te vergroten, werken we graag verder uit met bibliotheken in Overijssel.

Een betere wereld begint dicht bij huis. Daarom kunnen Kampenaren in Café de Gelijkheid sinds kort het gesprek met elkaar aangaan over ongelijkheid in hun gemeente. Van angst voor energiearmoede tot de lange wachttijden voor een sociale huurwoning en de klimaatverandering: de onderwerpen waar mensen over willen praten zijn divers. En het blijft niet bij praten alleen. “We hebben met z’n allen iets te doen en ik zie het als een taak van de Bibliotheek om mensen aan te zetten tot actie.”

De term communities duikt steeds vaker op als het gaat over de rol van de Bibliotheek. Tegelijkertijd blijft het vaak een vaag en abstract begrip. Want wat zijn ‘communities’ precies? En hoe kun je daar als Bibliotheek mee aan de slag?

Zeventig procent van de Nederlanders maakt zich ernstig zorgen over klimaatverandering.

In de crash course Bibliotheken voor het klimaat onderzoeken we de kracht van de Bibliotheek in het licht van de klimaatcrisis: de Bibliotheek als plaats voor inspiratie en verbinding. Hoe kan de Bibliotheek een plek zijn waar zorgen van de burger worden gehoord en omgezet in actie?

In Overijssel geven bibliotheken ieder op hun eigen manier invulling aan het thema techniek en technologie, passend bij de lokale omgeving. Maar wat vind je nu in welke Bibliotheek? Wat zijn haar toekomstplannen op het gebied van techniek? Ben je benieuwd hoe je de samenwerking aan kunt gaan en bij wie je daarvoor moet zijn? Dat zie je in het Dashboard Bibliotheek & Techniek!

Het is feest! Het Platform Studiekringen50plus startte op 30 september de 100^e studiekring in de Bibliotheek Velsen. Een mooi hoogtepunt tijdens de start van de ‘Week tegen Eenzaamheid’. In vijf jaar tijd is met behulp van het netwerk van bibliotheken het aantal studiekringen van 30 in Gelderland uitgegroeid naar 100 in Nederland!

Democratie, een interessant thema voor bibliotheken? Rijnbrink verkent samen met Overijsselse en Gelderse bibliotheken wat het thema kan brengen. Welke invalshoeken kent democratie? Wat zijn inspirerende activiteiten voor de branche? Welke inzet kan op provinciaal niveau worden opgestart? Bibliotheek Deventer is een voorloper op dit gebied en gaat deels samen met Rijnbrink aan de slag met activiteiten die de burger dichterbij lokale politiek moet brengen. Tijd voor een gesprek met Rens Bleijenberg, Fondsenwerver en Relatiebeheer bij Bibliotheek Deventer.

Waarom is de participatie van burgers bij de (lokale) democratie zo belangrijk?
Rens: “Onze samenleving verandert. In Nederland is sprake van een groeiende ongelijkheid tussen arm en rijk, hoog- en laagopgeleiden en tussen stad en platteland. Middengroepen komen steeds meer onder druk te staan. Dit heeft ook zijn werking op onze democratie. Al een aantal jaren neemt het aantal leden bij politieke partijen af. Verschillende experimenten, zoals Right to Challenge, voelen voor burgers nog vaak als een bureaucratisch systeem, waardoor de ervarende brug tussen de burgers en de overheid intact blijft. Kortom, het vertrouwen in de (lokale) democratie daalt.

Het is van belang dat burgers zich gehoord blijven voelen. Zo kan het vertrouwen groeien in onze democratie en onze democratische processen. En dit hoeft echt niet te betekenen dat politieke partijen straks meer leden hebben, maar het zou fijn zijn als de kloof tussen burgers en de overheid kleiner wordt en inspraak en betrokkenheid beter wordt gefaciliteerd.”

Wat is de rol van de Bibliotheek daarin en waarom juist de Bibliotheek?
Rens: “Als Bibliotheek sta je midden in de samenleving. De Bibliotheek Deventer is een laagdrempelig, onpartijdig instituut waar iedereen kan en mag komen voor informatie, kennis, literatuur, debat en ontmoeting. Wij kunnen een verbindende rol spelen in Deventer.

Ik denk dat wij als Bibliotheek de juiste afzender zijn. Een Bibliotheek is een huis vol verhalen. Een plek om deze verhalen kritisch te bevragen, maar vooral de plek om verhalen te vertellen met elkaar en niet over elkaar. Een plek waar bronnen worden ontsloten en bezoekers met de bronnen worden geactiveerd en gestimuleerd om iets met deze informatie te “doen”. Dit helpt de burgers om zich beter te ontwikkelen in een steeds complexere samenleving.”

Wat is jullie plan en planning?
Rens: “Aan de basis van het traject staat de dialoog met de inwoners van Deventer. Wij willen op verschillende plekken, buiten onze vestigingen, een pop-up Bibliotheek creëren. Aan de hand van verschillende vormen gaan wij op deze plekken in gesprek met de inwoners van Deventer. De gesprekken en de opgehaalde thema’s staan aan de basis van onze programmering.

Mits het coronavirus het toelaat gaan wij in september de straat op met een soort pop-up bibliotheek. Naar aanleiding van de gesprekken op de locaties organiseren wij in 2020 en 2021 verschillende activiteiten. Hiervoor kunnen wij bestaande en beproefde bibliotheekconcepten zoals de Human Library (met vertegenwoordigers uit de lokale politiek), Vrijheids- en theatercolleges, Tegenlicht Meetups, dialoogsessies en diverse debatvormen inzetten, maar wij gaan ook op zoek naar nieuwe vormen, in samenspraak met Deventer en het lerende netwerk van subsidiegever Studio Vers Bestuur. In onze programmering hopen wij toe te werken naar de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2021.”

Wat hopen jullie uiteindelijk te bereiken?
Rens: “Ons doel is tweeledig. Ten eerste hopen wij met dit project de Bibliotheek te positioneren als Huis van de Democratie. Een plek waar thema’s uit Deventer geagendeerd kunnen worden en een plek waar iedereen meer te weten kan komen over democratie waarden. Dit gaat niet perse om kennis over onze staatkundige inrichting, maar om het vergroten van de kennis over onze democratische processen en waarden.

Ten tweede hopen wij onze programmering te ontwikkelen naar een dialoog gestuurde programmering. Ik vind het belangrijker om betrokken te zijn bij de inwoners van Deventer. Aan de hand van dit project proberen wij co-creatie of andere vormen van inhoudelijke betrokkenheid van inwoners structureler in te bedden in onze programmering. Rijnbrink ‘kijkt’ met ons mee en zorgt ervoor dat onze lessons learned ook ten goede komen aan Overijsselse en Gelderse Bibliotheken die met Democratie aan de slag willen.”

Voor meer informatie over het thema Democratie of dit specifieke project van Bibliotheek Deventer kunt u contact opnemen met Georges Elissen (georges.elissen@rijnbrink.nl) of Rens Bleijenberg (Rensbleijenberg@bibliotheekdeventer.nl)

Duurzaamheid is één van de actuele maatschappelijke thema’s waarin een snelle ontwikkeling plaatsvindt. Het staat hoog op de agenda van veel gemeentes en provincies en ook bibliotheken kunnen een rol spelen in het duurzamer maken van onze samenleving. Zo kan de Bibliotheek een plek zijn voor informatieoverdracht, voor publiek debat en ontmoeting en voor de verbinding met lokale doelgroepen. De Bibliotheek vormt een belangrijke schakel om het verhaal over duurzaamheid te vertellen en het thema zo toegankelijk en begrijpelijk te maken voor iedereen.

Wat betekent thuis voor jou? Wat als je je huis gedwongen moet verlaten? En wat kun je zelf doen om nieuwkomers zich meer thuis te laten voelen? Helaas zijn deze vragen op dit moment zeer actueel. Met het project Family Portraits willen we mensen hierover aan het denken zetten. Dit project bestaat uit een expositie én maatschappelijke programmering rondom deze kernvragen.

In de afgelopen drie jaren maakte fotografe Joey O’Loughlin in partnerschap met Movement On The Ground traditionele familiefoto’s in vluchtelingenkampen op het Griekse eiland Lesbos. De komende maanden zijn deze Family Portraitste zien in zes bibliotheken in Nederland, namelijk bij de bibliotheken Deventer, Venlo, Rivierenland, Gelderland-Zuid, Enschede en Amsterdam.

Wat betekent thuis voor jou? Wat als je je huis gedwongen moet verlaten? En wat kun je zelf doen om nieuwkomers zich meer thuis te laten voelen? Helaas zijn deze vragen op dit moment zeer actueel. Met het project Family Portraits willen we mensen hierover aan het denken zetten. Dit project bestaat uit een expositie én maatschappelijke programmering rondom deze kernvragen.

Democratie en de Bibliotheek: een duidelijke match? Zeker weten! Denk aan fake news, polarisatie en de opkomst van burgerinitiatieven: allemaal hebben ze invloed op onze democratie. De Bibliotheek, die middenin de samenleving staat, kan een verbindende rol spelen. In navolging op onze inspiratiegids gaan we in vier on- en offline bijeenkomsten aan de slag met democratie in de Bibliotheek. Laat je inspireren door diverse experts en bouw aan een concreet programmaplan voor jouw Bibliotheek.

Ontmoeten, ervaringen delen en kennis uitwisselen. Dat zijn de speerpunten van een studiekring: een groep van tien tot vijftien vijftigplussers die tweewekelijks bij elkaar komt om een gezamenlijk gekozen onderwerp te bespreken. Al sinds 2016 is het Landelijk Platform Studiekringen50plus, in samenwerking met Rijnbrink, druk doende om het begrip ‘studiekringen’ in heel Nederland te introduceren. En met succes, want inmiddels zijn er ruim negentig studiekringen actief, waarvan vele in Gelderland en Overijssel. In de Bibliotheek Deventer start dit jaar ook een studiekring - en misschien zelfs twee of drie. “Voor de informatiebijeenkomsten hebben zich 55 mensen aangemeld. Binnenkort weten we hoeveel mensen zich definitief inschrijven.”

Starten zodra het kan
Aan het woord is Wilma Achtereekte, programmamaker bij de Bibliotheek Deventer. “De wervingscampagne voor de nieuwe studiekring(en) was een groot succes. We hebben het dan ook heel breed uitgezet: op social media, op onze website, in lokale nieuwsbrieven, in de plaatselijke kranten en via welzijnsorganisaties in de gemeente Deventer. Inmiddels is de eerste informatiebijeenkomst geweest en mensen zijn erg enthousiast. Vijftigplussers hebben veel kennis en levenswijsheid en willen dit graag met anderen delen. Ze willen zichzelf blijven ontwikkelen, ook op latere leeftijd. En het samenkomen met leeftijdsgenoten vinden ze ook belangrijk. Ik verwacht dat daarom de animo zo groot is, want al deze aspecten komen in een studiekring samen. Vanwege corona laten de andere twee informatiebijeenkomsten op zich wachten, dus de vraag is nog even hoeveel mensen zich daadwerkelijk aanmelden. We verwachten, zodra ontmoeten weer mogelijk is, te starten met een hele mooie groep enthousiastelingen.”

Een informele manier van leren
“Een collega en ik zijn door het landelijk platform in samenwerking met Rijnbrink getraind in het opzetten van zo’n nieuwe studiekring. De voorbereiding is dus goed”, gaat Achtereekte verder. “Ook is er een vrijwilliger van het landelijk platform betrokken bij deze opstartfase. Zij is tijdens de informatiebijeenkomsten aanwezig om inhoudelijke informatie te geven en vanuit haar eigen ervaring (praktische) vragen te beantwoorden. Wanneer de nieuwe studiekring daadwerkelijk van start gaat, schuif ik nog een paar keer aan ter ondersteuning. Daarna trek ik mezelf terug, al kan de studiekring me natuurlijk altijd vragen stellen of om advies vragen. Maar het doel is dat de studiekring zelfredzaam wordt. De groep bepaalt zelf welke onderwerpen er besproken worden, wie wanneer een presentatie geeft en wie wanneer gespreksleider is. Een studiekring is namelijk geen schoolse, maar juist een hele informele manier van leren. Na iedere presentatie is er ruimte om het gesprek met elkaar aan te gaan. Dat is ook één van de redenen waarom deelname aan een studiekring niet helemaal vrijblijvend is. Er wordt van ieder lid verwacht dat hij of zij volop meedoet.”

Iedereen heeft een meerwaarde
Een studiekring is op deze manier een belangrijke activiteit in een ‘Leven Lang Leren’, die zich afspeelt in een sociale, hechte groep. Studiekringen houden mensen betrokken bij elkaar en de samenleving. Ze zorgen voor mentale fitheid van ouderen en gaan eenzaamheid tegen. “Daarom sluit het concept ook zo goed aan bij bibliotheken”, zegt Achtereekte. “Net als een studiekring is een Bibliotheek een open plek die voor iedereen toegankelijk is. Een plek waar je kennis kunt verwerven en met anderen kunt uitwisselen, waardoor je geïnspireerd wordt en mentaal fit blijft. En een plek waar je andere mensen kunt ontmoeten, en die dus eenzaamheid tegengaat. Goed om te weten: iedereen van vijftig jaar en ouder kan zich voor een studiekring aanmelden, ongeacht achtergrond, werk en opleiding. Het is écht voor iedereen, want iedereen heeft vanuit zijn of haar levenservaring een meerwaarde. Dat maakt het zo geweldig.”

Ook meedoen?
Ben je 50 jaar of ouder en wil je graag nieuwe mensen ontmoeten? Ben je nieuwsgierig aangelegd en deel je graag jouw eigen kennis? Lees dan op deze website meer over de nieuwe studiekring van de Bibliotheek Deventer en zet jezelf op de wachtlijst. 

Zowel on- als offline hebben we (onbewust) de neiging om mensen met een soortgelijke achtergrond of levensvisie om ons heen te verzamelen. Een gemiste kans, want praten met vreemden is – anders dan we zelf vaak denken – juist goed voor ons! De Bibliotheek is een plek die deze ontmoeting kan stimuleren, maar hoe nodig je bezoekers uit open te staan voor het onbekende? En hoe breng je ze met elkaar in gesprek?

Op dinsdag 10 december wordt een inspiratiedag Persoonlijke Ontwikkeling georganiseerd rondom de thema’s democratie en debat & dialoog. 

Binnen de programmalijn Typisch Gelders is een belangrijk speerpunt een hoger bereik van het Verhaal van Gelderland door middel van (erfgoed)programmering in de Gelderse Bibliotheken. Er zijn namelijk talloze manieren om te programmeren rondom erfgoed in de Bibliotheek! De Bibliotheek is immers een uitstekende plek om mensen op een laagdrempelige manier kennis te laten maken met erfgoed en hun lokale geschiedenis. Activiteiten rond de thema’s erfgoed en archeologie bieden de Bibliotheek mogelijkheden om nieuwe doelgroepen te bereiken. Bovendien is erfgoed uitermate geschikt om een link te leggen tussen actuele thema’s en oude verhalen, kan de collectie op een andere manier worden ingezet én leent het zich perfect voor beleving.

Daarom heeft Rijnbrink, in samenwerking met Rozet en Erfgoed Gelderland, goede voorbeelden van erfgoedprogrammering gebundeld in een inspiratiegids. Zo zijn er allerlei toffe activiteiten te vinden in Gelderland én daarbuiten:

• Gelderse Vrijheidsdagen: verspreid over de hele provincie, vinden in Bibliotheken allerlei activiteiten plaats rondom herdenken, burgerschap en democratie.
• Archeohotspots zijn plekken waar het publiek meer te weten kan komen over archeologie en zelfs deel kan nemen aan archeologisch onderzoek. Bibliotheken zijn hiervoor een uitstekende plek.
• De Maand van de Geschiedenis (met bijvoorbeeld de lokale spin-off Dag van de Arnhemse Geschiedenis).
• In het kader van educatie bestaan er mooie voorbeelden zoals Break-in Boxen en Minecraft workshops. Innovatieve tools waarmee de jeugd bij erfgoed wordt betrokken!

Geïnspireerd geraakt? Aan de slag!
We hopen dat deze inspiratiegids aanzet om met het Verhaal van Gelderland aan de slag te gaan. De komende jaren werken Erfgoed Gelderland, Rozet en Rijnbrink samen verder om bibliotheken in Gelderland bij het Verhaal van Gelderland en andere erfgoedactiviteiten aan te sluiten. Zowel met gezamenlijke projecten als met inspiratiebijeenkomsten. Ben je geïnteresseerd in een inspiratiesessie samen met Erfgoed Gelderland en Rozet (later dit jaar)? Laat het Jelle van de Graaf alvast weten.

Stadkamer in Zwolle is een organisatie waar Bibliotheek en Cultuureducatie al jaren hand in hand gaan. Ook op het gebied van techniekonderwijs is Stadkamer vooruitstrevend. Ze werken daarin veel samen met verschillende partners. Geny Nijboer, manager Onderwijs & Maatschappelijke participatie bij Stadkamer tipt: ‘Realiseer je dat er veel aanbod is op dit gebied. Zoek de partijen op voor samenwerking en zet niet in op nieuw aanbod. Wij hebben als bibliotheken een goed netwerk, maak daar gebruik van!’. Wat is de ‘Techniek’ van Stadkamer?

Vijf jaar is ze actief geweest als vrijwilliger bij Platform Studiekringen50plus, als bestuursondersteuner én als starter van nieuwe studiekringen. Nu vindt de 84-jarige Jannie van Manen het tijd om te stoppen en het stokje over te dragen aan anderen. Met een beetje pijn in haar hart, dat wel. “Dat ik met zoveel verschillende mensen in aanraking kwam, vond ik altijd ontzettend boeiend.” 

Net als in 2022 organiseren we dit jaar een reeks inspirerende activiteiten voor het netwerk van programmamakers in Overijssel en Gelderland. Zo staan tot de zomer van 2023 de volgende activiteiten op de planning. Dit wil je niet missen dus zet deze data alvast in je agenda en meld je aan!  

Kom samenwerken met collega’s persoonlijke ontwikkeling & digitaal burgerschap

Datum:28 februari 2023           
Locatie:Rijnbrink (Hunneperkade 70, Deventer)    
Tijd:09.00 – 17.00 uur. Afhankelijk van je eigen agenda kan je de hele dag of delen van de dag aansluiten.  

Wil jij collega’s uit andere bibliotheekorganisaties leren kennen die zich met dezelfde thema’s bezig houden? Heb jij een vraag waar je met collega’s uit het veld en Rijnbrink over wil sparren? Wil je uitwisselen over nieuwe ontwikkelingen en mogelijkheden? Of samen concreet aan de slag? Op dinsdag 28 februari 2023 organiseren we een samenwerkdag voor collega’s uit de bibliotheek die zich bezig houden met de programmalijn Persoonlijke Ontwikkeling en/of digitaal burgerschap. Bekijk hier het programma.

De hele dag is er aan de Hunneperkade in Deventer ruimte gereserveerd voor bibliotheekcollega’s uit Overijssel en Gelderland om samen te werken, ervaringen uit te wisselen, kennis op te doen, vragen te stellen of gezamenlijke plannen te maken.

Deelname aan de samenwerkdag is gratis en er wordt voor lunch gezorgd. 

*Heb je online vergaderingen staan op deze dag? Laat het weten, dan kunnen we een ruimte voor je reserveren. 

Meld je hier aan

Save the date: landelijke netwerk- & inspiratie dag voor programmeurs 

Datum:11 mei 2023        
Locatie:Het Huis Utrecht (Boorstraat 107, Utrecht)          
Tijd:10.00 – 17.00 uur

Vorig jaar vond de eerste landelijke programmeursdag (Programmeren voor de bieb) plaats. Dit was een groot succes met ongeveer 130 deelnemers! Ook dit jaar gaat SPN deze bijeenkomst organiseren en wel op donderdag 11 mei 2023 in het Huis van Utrecht. Het wordt weer een dag vol inspiratie, best practice presentaties, pressure cooker sessies, interviews en bouwen aan informele netwerkgroepjes. Kortom: dit wil je niet missen! Meer informatie en een aanmeldlink volgen in maart, maar houd alvast deze datum vrij in je agenda.  

Op de hoogte gehouden worden van dit event? Stuur een bericht naar programmerenvoordebieb@probiblio.nl. 

Bekijk hier de video van de netwerk- & inspiratie dag van 2022

Savethe date: ga mee naar Verhalenhuis Belvédère en de bibliotheek Rotterdam  

Datum:25 mei 2023        
Locatie:Verhalenhuis Belvedere en Bibliotheek Rotterdam
Tijd:11.00 – 16.00 uur

Op donderdag 25 mei 2023 gaan we op bezoek bij Verhalenhuis Belvédère in Rotterdam. Belvédère wil door middel van kunst, cultuur en (persoonlijke) verhalen zo veel mogelijk mensen met elkaar en met de stad verbinden. Hierin staat telkens luisteren, vertellen en ontmoeten centraal. Met haar exposities, voorstellingen en publicaties zoekt Belvédère verbindingen met (nieuwe) gemeenschappen. Wat kan de bibliotheek hiervan leren? Hoe programmeer je op het snijvlak tussen verhalen, dialoog en ontmoeting? 

Het bezoek begint om 11.00 uur: eerst worden we rondgeleid door het Verhalenhuis en krijgen we van alles te horen over het samenwerken met en ophalen van verhalen in de wijken. Hoe kan de bibliotheek zulke lokale programmering oppakken? Daarna gaan we lunchen in de Volkskeuken, waar dagelijks een gastkok aan het werk is. Rotterdammers koken hier voor publiek, en delen tegelijkertijd hun persoonlijke migratieverhalen. We sluiten de dag af met een bezoek aan Bibliotheek Rotterdam.