Nieuws

Dit is het blog van Daphne ten Siethof, Projectmedewerker bij Rijnbrink. Ze schrijft in eigen woorden over het proces rondom de vernieuwing van de onderwijscollectie.

Flinke efficiëntieslag mogelijk
Als masterstudent Neerlandistiek startte ik in februari 2021 mijn afstudeerstage bij Rijnbrink. Tijdens deze stage wilde ik werken aan de verbetering van de onderwijscollecties. Eerst moest een onderzoeksvraag worden opgesteld. Het kostte wat tijd, gezien ik eerst wat ervaring moest opdoen op de werkplek. Na de inwerkperiode werd duidelijk dat een flinke efficiëntieslag gemaakt moest worden. De contacten daarin met scholen en bibliotheken zijn enorm waardevol. Ook kwam aan het licht dat we iets moesten doen aan leesbevordering. Die elementen kwamen samen in de onderzoeksvraag: ‘hoe kan Rijnbrink de projectcollecties voor het basisonderwijs effectief en efficiënt inrichten, rekening houdend met de vraag vanuit het werkveld en de vraag vanuit de klant?’ Om deze vraag te beantwoorden heb ik interviews afgenomen, een enquête uitgezet, literatuuronderzoek verricht én is een analyse uitgevoerd op de thema-aanvragen.

Samenstellen nieuwe collecties én mogelijkheden webshop
Inmiddels ben ik klaar met mijn studie. Sinds de zomer van 2021 ben ik in dienst bij Rijnbrink en werk ik samen met een team aan de vernieuwde onderwijscollecties. Er is op onderwijscollectiegebied veel veranderd. Zo zijn we vorig jaar zomer begonnen met saneren van kapotte, verouderde, en niet-uitgeleende boeken. De collectie is daardoor flink gekrompen, maar wel weer helemaal actueel gemaakt. Vervolgens zijn we begonnen aan het maken van vaste themapakketten. Uit het onderzoek blijkt dat bepaalde thema’s erg populair zijn, en dat we daar beter op zouden kunnen inspelen. De data-analyse op themapakketten duurt nog voort om te kijken in welke maanden bepaalde thema’s populair zijn en voor welke leeftijden. Op die manier kunnen we gericht inkopen om aan te sluiten bij de vraag van de klant. Verder zijn we bezig met het onderzoeken van de mogelijkheden van een webshop met plantool, zodat beter inzichtelijk is in welke periode er nog pakketten beschikbaar zijn, en het bestelproces te vergemakkelijken. En doen we onderzoek naar de gewenste leentermijn van de collecties.

Verbinding lokaal en provinciaal
Daar houdt het natuurlijk niet op. We blijven onderzoeken en evalueren, zodat de onderwijscollecties past bij de huidige behoefte van de Bibliotheek en het onderwijs. Ons doel is om de onderwijscollecties een onderdeel te laten zijn van de lokale dienstverlening aan het onderwijs. Webshare is hiervoor wellicht een mooie optie. Webshare is een manier om een centrale landingspagina op te stellen (door Rijnbrink) die vervolgens uitgerold kan worden bij alle lokale Bibliotheek websites.

Contact
Heb je vragen of wil je meer informatie over de vernieuwde onderwijscollectie? Neem gerust contact op met Daphne ten Siethof.

Jezelf redden op de computer, tablet of smartphone. Dat is niet altijd vanzelfsprekend voor iedereen. De maatschappij vraagt steeds meer digitale vaardigheden van ons. Bibliotheken in Overijssel zetten zich er op verschillende manieren voor in dat iedereen volwaardig mee kan doen. Dat resulteert onder andere in een nieuwe zevendelige tv-serie genaamd ‘Klik ‘m aan’. ‘Klik ‘em aan’ stimuleert inwoners van Overijssel op een laagdrempelige manier om aan te haken bij de digitale samenleving. De eerste aflevering is vanaf donderdag 13 januari te zien op RTV Oost om 17.30 uur.

Zeventig procent van de Nederlanders maakt zich ernstig zorgen over klimaatverandering.

In de crash course Bibliotheken voor het klimaat onderzoeken we de kracht van de Bibliotheek in het licht van de klimaatcrisis: de Bibliotheek als plaats voor inspiratie en verbinding. Hoe kan de Bibliotheek een plek zijn waar zorgen van de burger worden gehoord en omgezet in actie?

In november begonnen 18 gezinnen uit de gemeente Twenterand aan Samen Digi-TAAL als onderdeel van de gezinsaanpak. De gezinnen krijgen iPads in bruikleen waarop educatieve (taal)apps staan die maandelijks worden vernieuwd. Via de apps kunnen ouders spelenderwijs met hun kind taal oefenen. Ouders worden hierbij ondersteund en krijgen begeleiding vanuit de bibliotheek. De bibliotheek maakt onderdeel uit van een werkgroep met lokale partners.

Ria van der Wielen is Consulent Jeugd & Onderwijs bij Bibliotheek Twenterand en vanuit de bibliotheek aanspreekpunt in de werkgroep die is opgericht. “We werken samen met de gemeente, twee kinderopvanglocaties en twee basisscholen. Vanuit elke organisatie is er iemand aangesloten bij de werkgroep. Samen zetten we ons in om te werken aan ons gezamenlijke doel: taalachterstanden bij jonge kinderen voorkomen en de cyclus van laaggeletterdheid doorbreken.”

Spelenderwijs
Op de iPads die gezinnen in bruikleen krijgen staan educatieve spellen en digitale voorleesboeken. Ook horen fysieke boeken en prentenboeken bij het programma Samen Digi-TAAL. “We zorgen ervoor dat de thema’s op de iPad aansluiten bij andere thema’s die het kind op de opvang of op school tegenkomt. Het thema dat bij de kinderopvang loopt, laten we terugkomen in de apps en boeken die het kind thuis gebruikt en leest. Door alles op elkaar af te stemmen, ontwikkelen we een doorlopend programma. Zo werkt het kind spelenderwijs aan taal, niet alleen op de opvang of op school, maar juist ook thuis.”

Enthousiaste gezinnen
“We zijn vorige maand begonnen en de reacties zijn erg positief. Het is dan ook echt een cadeautje voor gezinnen om geselecteerd te worden. We zien dat er een wereld opengaat voor de deelnemers,” vertelt Ria. “In Twenterand focussen we ons op gezinnen met jonge kinderen van drie of vier jaar. Veruit de meeste gezinnen hebben Nederlands als hun eerste taal. De deelnemers zijn erg enthousiast, dat is zo fijn! We merken dat anderen staan te springen om ook mee te doen. We kijken er daarom naar uit om Samen Digi-TAAL in Twenterand uit te breiden, nog meer gezinnen te voorzien van iPads en ze mee te nemen in ons project. We stimuleren ouders om samen met ons te werken en kinderen te ondersteunen bij hun taalontwikkeling. Actief de bibliotheek bezoeken kan daar ook een onderdeel van zijn. Een win-win situatie als het gaat om tegengaan van taalachterstand.”

Samen impact maken
“Met taalontwikkeling kun je niet vroeg genoeg beginnen,” vindt Ria. “Om taalachterstand te voorkomen wil je kinderen in een zo vroeg mogelijk stadium bereiken en de ouders zo vroeg mogelijk het belang van taal laten inzien.” Ria raadt daarom andere bibliotheken aan om ook te beginnen met het project Samen Digi-TAAL en een lokale werkgroep op te starten. De samenwerking tussen alle betrokken organisaties ziet Ria namelijk als absolute meerwaarde. “Het is echt een project van ons samen en samen gaan we het avontuur aan. Het gezamenlijke doel verbindt ons en dat draagt bij aan het proces. Zoek elkaar daarom op en versterk elkaar. Maak vanaf het begin goede afspraken en zorg voor een goede rolverdeling. Dan kun je samen de strijd aangaan tegen laaggeletterdheid en écht impact maken. De betrokkenheid vanuit de gemeente maakt het mogelijk dat we met extra gelden het project Samen Digi-TAAL kunnen uitbreiden en nog meer gezinnen kunnen bereiken. Daar zijn we enorm blij mee.” Ria kijkt ernaar uit om de lokale samenwerking ook in te zetten bij andere (taal)programma’s. “Samen staan we sterker, je kunt het niet alleen.”

Meer informatie over Samen Digi-TAAL? Neem contact op met Evelien Wietsma, Adviseur Educatie, Cultuur en Samenleving bij Rijnbrink.

De leergang ‘Programmeren in de Bibliotheek’ biedt bibliotheekmedewerkers de kans om zich te ontwikkelen tot professionele programmamakers. Tijdens de tiendaagse cursus komt het begrip programmeren in de volle breedte aan bod. Hoe bereik je de gewenste doelgroep? Welke middelen zet je in? Maaike van Dijk en Sarah Pronk nemen momenteel deel aan de leergang en zijn enthousiast. Aanmelden voor de leergang in 2022 kan hier. 

Vrijwilligers zijn een onmisbare schakel voor het uitvoeren van allerlei activiteiten en diensten in een Bibliotheek. Ze vormen bovendien een belangrijke verbinding richting inwoners en leden. Het besef dat werken met vrijwilligers om een professionele aanpak vraagt, dringt dan ook steeds meer door. Want hoe ben je en blijf je als organisatie aantrekkelijk voor vrijwilligers?

Met het toevoegen van een Informatiepunt Digitale Overheid (IDO) aan de dienstverlening, worden bibliotheken steeds meer een vraagbaak voor mensen die moeite hebben om zelfstandig hun zaken via de digitale overheid te regelen. Deze mensen komen naar het IDO met allerlei persoonlijke vragen die ze niet zelf kunnen oplossen en waar ze dus hulp bij nodig hebben.

In de afgelopen drie jaren maakte fotografe Joey O’Loughlin in partnerschap met Movement On The Ground traditionele familiefoto’s in vluchtelingenkampen op het Griekse eiland Lesbos. Dit najaar zijn deze Family Portraits te zien in zes bibliotheken in Nederland, namelijk bij de bibliotheken Deventer, Venlo, Rivierenland, Gelderland-Zuid, Enschede en Amsterdam.

De BiebBoys timmeren hard aan de weg. Gekroond als ‘NBD Biblion Jeugdspecialist van het Jaar’ starten ze dit schooljaar 2021/2022 weer met een reeks van acht lespakketten. Met ook een aflevering rondom de Week van de Mediawijsheid. Een mooi voorbeeld van ketensamenwerking. BiebBoy Joran Floor en Susanne Beckers van InSicience vertellen hier meer over.

Bibliotheek Dalfsen-Nieuwleusen, Bibliotheek Kampen, Bibliotheek Staphorst, Bibliotheek Zwartewaterland en Stadkamer Zwolle kwamen op een concreet idee: het organiseren van een webinar voor leerkrachten. Rijnbrink werd ingeschakeld als kennis- en netwerkpartner. Het gevolg van dit samenspel? Een gratis toegankelijk webinar, bedoeld voor leescoördinatoren, leerkrachten en leesconsulenten. Maar liefst 548 geïnteresseerden meldden zich aan.

Landelijk is er steeds meer aandacht voor laaggeletterdheid. In Enschede heeft het college van B&W op verzoek van de gemeenteraad een uitvoeringsprogramma ontwikkeld om laaggeletterdheid en de bijkomende problemen terug te dringen. Wethouder Arjan Kampman: “We willen dat zoveel mogelijk mensen volwaardig mee kunnen doen in onze steeds complexer wordende samenleving, en het is een illusie dat we dit als gemeente alleen kunnen bereiken. Een ketenaanpak waarin verschillende organisaties vanuit hun eigen deskundigheid samenwerken om inwoners te ondersteunen, is essentieel.”

Sinds 2020 biedt Stadkamer Zwolle Klik & Tik-cursussen aan en begin 2022 komt daar een mooi vervolgaanbod bij. Veel deelnemers aan Klik & Tik willen na de cursus namelijk in een groep gelijkgestemden verder leren, zo blijkt uit onderzoek van Saskia Lenis. Dit kan straks in SamenDigitaal, een studiegroep waarin senioren samen met leeftijdsgenoten en in een informele sfeer hun digitale vaardigheden verder kunnen ontwikkelen. Maar het concept is niet alleen bedoeld voor de Stadkamer. Bibliotheken kunnen straks de speciaal ontwikkelde handleiding gebruiken om het in hun eigen plaats op te starten.