Er komt een nieuwe Wet Inburgering aan. Met de komst van deze inburgeringswet krijgen gemeenten weer de regie op inburgering. Gemeenten worden verantwoordelijk voor het regelen van inburgering en alles wat er bij participeren en integreren komt kijken. Ondanks dat de invoering van deze wet is uitgesteld naar 1 januari 2022, zijn gemeenten nu al druk aan de slag met de voorbereiding en inrichting van deze nieuwe taken. Maar waarschijnlijk zit jij als coördinator of docent bij het Taalhuis ook niet stil. Vraag je je af hoe je in gesprek kunt komen met de gemeente over samenwerking? Marjan Strijker en Esra van den Aker van Taalpunt Zwolle (gevestigd in Stadkamer Zwolle) geven je een aantal praktische tips.
NT2-taalvrijwilligersmodel
Om een passend traject aan te kunnen bieden aan de inburgeraar is volgens Esra een combinatie tussen drie vormen van onderwijs nodig: Onderwijs op school, dat is het formeel leren (1). Onderwijs door een taalvrijwilliger via bijvoorbeeld een Taalhuis, dat heet ook wel non-formeel leren (2). En dan is er nog informeel leren (3). Dat doe je in de praktijk door bijvoorbeeld een werkstage of bij de lokale voetbalclub. Esra: ‘Op de website van stichting Het Begint met Taal staat dit model mooi uitgelegd.’
Waarom is non-formeel leren zo belangrijk?
Les van een professional is onmisbaar om de basis van grammatica, woordenschat, spreekvaardigheid, luisteren, lezen en schrijven te leren. Maar om iedereen voldoende te laten oefenen en de stof goed te herhalen, daar is vaak te weinig tijd voor. Daarom is non-formeel onderwijs, taalcoaching, zo belangrijk. Samen kilometers maken. En die kilometers moet je vooral buiten de klas maken.
Volgens Esra heeft de gemeente vaak wel afspraken met het formele onderwijs als het gaat om het leren van de taal, maar niet altijd met het zogenoemde ‘non-formele’ onderwijs. Zwolle is bijvoorbeeld in 2017 al gestart met een pilot om formeel onderwijs te combineren met non-formeel. Onlangs is deze pilot, waarbij gemeente Zwolle, Deltion College en Taalpunt hebben samengewerkt, geëvalueerd. Alle partijen zien de meerwaarde voor de cursist van samenwerken. Daarom worden de lessen voor 2021 aangeboden als geïntegreerd lesaanbod binnen het WEB-budget.
Vier praktische tips voor Taalhuizen om samen te werken met de gemeente
We geven je graag vier praktische tips voor taalhuizen om het gesprek aan te gaan over de bijdrage van taalcoaching in de nieuwe Wet Inburgering.
Tip 1: Organiseer een werksessie
Marjan: ‘We nodigden non-formeel, formeel, de gemeente en welzijn uit voor een bijeenkomst. Hier hebben we een echte werksessie van twee uur van gemaakt. De aanwezigen gingen in drie groepen aan de slag met drie vragen: ‘Wat is de meerwaarde van de inzet van non-formeel in inburgering?’, ‘Wat levert het op voor de diverse partijen?’ en ‘Welke rollen kunnen vrijwilligers vervullen?’. En tenslotte: ‘Wat zijn de randvoorwaarden voor een succesvolle inzet van non-formeel onderwijs? Dus: waar moeten de betrokken partijen samen over nadenken en afspraken over maken?’
‘Er is wel steeds meer bewustwording dat buitenschools leren belangrijk is, maar dan moet de docent ook gefaciliteerd worden voor afstemming met bijvoorbeeld een Taalpunt. Als je tijdens zo’n sessie concrete vragen stelt, kom je snel tot een echt inhoudelijk gesprek en leer je elkaars wereld beter kennen. We stuurden vooraf een startdocument zodat mensen al wat achtergrondinformatie hadden. En een strak draaiboek helpt ook! Je hoeft echt niet alle antwoorden te hebben. Ik zie het meer als een kennismaking en de start van een denkproces bij alle partijen’, vult Esra aan.
Tip 2: Maak gebruik van wat er al is
Stichting Het Begint met Taal, diverse POI’s en bibliotheken hebben al veel gemaakt dat je als Taalhuis kan gebruiken. Zo heeft Probiblio een hele mooie routekaart inburgering gemaakt. Stichting Het Begint met Taal heeft handreikingen gemaakt voor gemeentes, taalscholen en organisaties die taalcoaching bieden over hoe die partijen kunnen samenwerken. Je hoeft echt niet alles zelf te bedenken.
Tip 3: Werk samen en zorg voor overzicht
‘In Zwolle zijn een aantal organisaties die taalcoaching aanbieden. Aan de ene kant is dat geweldig: er is veel aanbod door veel verschillende organisaties die elk weer een eigen aanpak hebben. Aan de andere kant maakt dat het ook ondoorzichtig voor professionals die doorverwijzen naar taalcoaching, zoals de gemeente’, legt Marjan uit.
‘Daarom zijn we nu in Zwolle bezig om het aanbod transparant te presenteren.’ Esra vult aan dat het Taalpunt dan het informatie- en adviespunt is als het gaat om non-formeel onderwijs. Hierdoor heeft zowel het formele onderwijs (zoals de ROC’s) als de gemeente één loket waar ze met hun vragen terecht kunnen. Marjan: ‘Wij hebben vervolgens contacten met alle aanbieders van het non-formele onderwijs en kunnen door een zorgvuldige intake, in samenwerking met participanten in de taalsamenwerking, adviseren welke aanbieder het beste past bij de vraag.’
Tip 4: Ga breed in gesprek op strategisch én uitvoerend niveau
‘Die eerste werksessie was heel goed’, vertelt Marjan. ‘Maar we willen natuurlijk verder. Écht gaan samenwerken. En daarvoor moet je niet alleen bij de beleidsambtenaar van de gemeente zijn of bij de manager van de school, maar ook praktisch samenwerken met de inburgeringsconsulent, de docent, de werkcoach, de werkgever, de sociaal werker en de opbouwwerker bij welzijn. Er zijn zoveel mensen bezig met statushouders: zorg dat je van elkaar weet wat je werkprocessen en doelstellingen zijn. Je hoeft niet op de gemeente te wachten om nu al goed samen te werken met al die partijen.’
Wacht niet af!
Esra: ‘Ik zou iedereen daarom willen oproepen: zet die eerste stap richting gemeenten en scholen en wacht niet af! Je geeft inzicht in wat je in huis hebt aan non-formeel onderwijs. Je biedt overzicht en daarmee gemak. Uiteindelijk hebben we allemaal hetzelfde doel: een zo goed mogelijk traject voor de inburgeraar’.
Wil je meer informatie over de werksessie die Taalpunt Zwolle organiseerde? Neem contact op met Taalpunt Zwolle.
Het Taalpunt in Zwolle is gevestigd in Stadkamer en is er voor iedereen die wil oefenen met taal. Of Nederlands nu je moedertaal is of je tweede taal. Op het Taalpunt werken specialisten. Zij weten alles van taal en laaggeletterdheid. Taalpunt staat in contact met alle taalinitiatieven in Zwolle en zorgt voor passende begeleiding en/of scholing.
