Nieuws

September 2018. De nieuwe Bibliotheek Deventer Centrum opent haar deuren na een verhuizing naar de Stromarkt. Op de tweede etage bevindt zich het Innovatieplein, met onder andere de Makersplaats, compleet met vinylplotter, lasersnijder, 3D-printers en allerlei andere technische apparaten. Kortom, een mooie plek waar flink gebruik van kan worden gemaakt. De werkelijkheid blijkt anders. Hoe zorg je ervoor dat zo’n Makersplaats een podium wordt voor, van en met de stad? Dorinda Valkenburg, coördinator van het Innovatieplein, vertelt hoe zij dit aanpakt.

Wat is het meest bijzondere boek over Overijssel dat dit jaar is verschenen? En welk fictief en non-fictief boek verdient beloond te worden? Net als voorgaande jaren is de zoektocht naar het Overijssels Boek van het Jaar begonnen. Ontbreekt er volgens jou een boek? Geef jouw nominatie door!

BiebBoys Kees en Joran van de Bibliotheek Gelderland Zuid maken maandelijks video’s met bijbehorende lespakketten voor het primair onderwijs. Met toffe challenges brengen ze leesplezier en leesmotivatie de klas in. De laatste aflevering van dit schooljaar staat in het teken van vakantielezen. Met De grote BiebBoys Vakantiechallenge worden leerlingen uitgedaagd om de hele zomer met boeken en lezen bezig te zijn. Het vakantielezen met de BiebBoys is een programma voor de groepen 5 t/m 8 van het primair onderwijs. In samenwerking met de Rijnbrink wordt dit programma beschikbaar voor alle bibliotheken in Gelderland en Overijsel.

Dinsdag 20 april organiseerde Rijnbrink een tweede webinar voor het Netwerk van Overijsselse Bibliotheken en het Gelders Bibliotheek Netwerk in het kader van de gezinsaanpak laaggeletterdheid. Martine van der Pluijm vertelde over haar onderzoek en aanpak ‘Thuis in Taal’.

Het onderzoek gaat over het aangaan van partnerschapsrelaties met laagopgeleide ouders ter ondersteuning van de taalontwikkeling van hun jonge kinderen. Dit heeft geleid tot een zeven-stappenplan. Met Martine gingen we in gesprek over de wijze waarop (voor)scholen en bibliotheken kunnen samenwerken om partnerschapsrelaties aan te gaan met ouders en welke rol de bibliotheek op zich kan nemen. 

Onder bibliotheken groeit de belangstelling voor en behoefte om te werken met data. Er komt steeds meer data beschikbaar over diensten, gebruik en gebruikers. Ook de behoefte om die data om te zetten in waardevolle inzichten neemt toe. Zowel voor de verantwoording richting subsidieverstrekkers (veelal de gemeente) als voor de optimalisatie van de dienstverlening.

Voor het tweede schooljaar gaat de Bibliotheek Kop van Overijssel aan de slag met Scoor een Boek!, samen met zes basisscholen in en rondom Steenwijk. Dat doen ze in samenwerking met de Friese Bibliotheken, FERS en sc Heerenveen. Scoor een Boek! is een jaarlijks terugkerend leesproject voor kinderen en ouders, dat lezen en sport aan elkaar verbindt. Dit jaar werkt de Bibliotheek Kop van Overijssel voor het eerst met de digitale Thuiseditie. Leerkracht Laura: “We proberen de kinderen ook enthousiast te maken om mee te doen met de Thuiseditie.” 

Kinderen enthousiast maken en stimuleren
"De kinderen van groep 5/6 van basisschool De Lisdodde uit Wanneperveen doen gemotiveerd mee met Scoor een Boek!’’, zegt leerkracht Laura Venema. “Inmiddels merken we dat het leesplezier bij de kinderen toeneemt. De kinderen praten meer over boeken en hebben weer zin om te lezen. Ook vertellen kinderen aan elkaar welke boeken ze leuk of spannend vinden.’’ Leerkracht Laura: ‘‘We proberen de kinderen ook enthousiast te maken om mee te doen met de Thuiseditie. Kinderen die thuis inloggen met de klascode, kunnen het puntenaantal van de klas verhogen. Klassen met de hoogste score maken kans op leuke prijzen. En daar gaan we natuurlijk voor. Online kunnen we zien hoeveel punten we als klas inmiddels hebben. En we kunnen op de poster zien hoeveel stickers er al geplakt zijn. Ook praten we in de klas over de boeken die de leerlingen thuis lezen en vragen we soms aan een leerling om in de klas eens voor te lezen wat ze thuis gelezen hebben. Het is jammer dat we vanwege de huidige coronamaatregelen helaas minder gelegenheid hebben om met ouders hierover te praten. Maar dat kunnen we vast later in het jaar inhalen.’’ aldus leerkracht Laura.

Marijke van den Berge, de Bibliotheek op school coördinator, vertelt: "Samen met de leerkracht zetten we een aantal boeken ‘in de basisopstelling’ voor de leerlingen. We proberen een gevarieerd assortiment samen te stellen. Vooropgesteld staat altijd het leesplezier. Variatie is belangrijk en de zoektocht naar welke boeken het best bij jou passen, kan best een klus zijn. Kinderen kunnen een sticker plakken op de poster in de klas voor elk boek dat ze hebben gelezen. De leerkracht krijgt de vrijheid om kinderen, die echt niet tot lezen komen, en/of dyslexie hebben, en die nu toch een boekje hebben gepakt en gelezen, extra te belonen. Of bijvoorbeeld een kind die een heel dik boek heeft gelezen een extra sticker te laten plakken. Heel leuk én belangrijk is dat de leerlingen nu ook via de Thuiseditie van Scoor een Boek! mee kunnen doen.. Het thuisfront kan hier nu ook een bijdrage aan leveren omdat de Thuiseditie gekoppeld is aan de Schooleditie. Door thuis in te loggen op de website www.scoorthuis.nl met de klascode kunnen leuke opdrachten gedaan worden en punten voor de klas verdiend worden.”

Leerling: ‘‘Mag ik nog wat meer stickers voor thuis, zodat ik nog meer kan lezen?
’’Duidelijk is dat thuislezen en ouderbetrokkenheid heel belangrijk zijn. Ouders zijn nog steeds hét voorbeeld voor kinderen ook daar waar het om lezen gaat. Als kinderen zien dat hun ouders betrokken zijn en zelf ook lezen, dan stimuleert dit om te gaan lezen. Het praten over boeken en er samen van genieten, wordt dan zoveel makkelijker. Dit alles draagt bij aan de taalontwikkeling van het kind. Met de digitale Thuiseditie wordt het gezin spelenderwijs meegetrokken door bijvoorbeeld samen het bordspel Blessuretijd te spelen. De Thuiseditie is overigens niet alleen lezen, ook bewegen is hierin belangrijk. Mooie manieren om lezen en sport te verbinden. 

Scoor een Boek!
Go Ahead Eagles, Heracles Almelo, sc Heerenveen en 9 Bibliotheken uit Overijssel bundelen hun kracht en expertises. Het jaarlijks terugkerend leesproject Scoor een Boek! verbindt lezen aan de populairste sport in Nederland; voetbal. Het doel is om leerlingen uit de groepen 5 en 6 uit Overijssel te stimuleren om met plezier te (blijven) lezen én om het hele gezin te enthousiasmeren. Aan de editie 2021 doen de volgende voetbalclubs mee: AZ, Almere City, FC Cambuur, FC Emmen, FC Groningen, FC Volendam, Go Ahead Eagles, Heracles, PSV, RKC Waalwijk, SC Heerenveen en Willem II. Afhankelijk van het gebied heeft de Bibliotheek een samenwerking met één van deze clubs en met de basisscholen. Kijk ook op de website: www.scooreenboek.nl

Vragen over het project in Overijssel? Neem dan contact op met Evelien Wietsma.

Een grote groep ouderen is niet digitaal vaardig. Hierdoor kunnen ze sneller in een sociaal isolement terecht komen. Vooral in deze coronatijd. Bibliotheek Salland en gemeente Raalte slaan de handen ineen. Jetze Dam, Programmamaker bij Bibliotheek Salland, vertelt erover.

Zowel on- en offline hebben we (onbewust) de neiging om mensen met een soortgelijke achtergrond of levensvisie om ons heen te verzamelen. Een gemiste kans, want praten met vreemden is – anders dan we zelf vaak denken – juist goed voor ons! Ontmoetingen met andere, nieuwe en onverwachte mensen en ideeën dagen ons uit te luisteren naar een ander, te kijken met andere ogen en ons te laten verrassen. Juist de Bibliotheek, waar ontmoetingen op allerlei verschillende niveaus plaatsvinden, kan deze ‘onverwachte ontmoeting’ stimuleren, maar hoe pak je dat aan?

Vrijwilligers zijn onmisbaar in onze bibliotheekbranche. Hoe gaat jouw Bibliotheek hiermee om? Het Keurmerk Vrijwillige Inzet Goed Geregeld van de NOV (Nederlandse Organisatie van Vrijwilligersorganisaties) reikt via een (zelf)evaluatiemethode een waardevol proces aan voor bibliotheken om het organiseren van vrijwillige inzet onder de loep te nemen.

Na het succesvolle webinar over Digitale Prentenboeken, werd Rijnbrink door Bibliotheek Rijssen-Holten en Bibliotheek Noordwest-Veluwe benaderd met de vraag of zo’n webinar ook georganiseerd kon worden voor de Media Ukkie Dagen. Elin Groot Rouwen, adviseur bij Rijnbrink, nam het voortouw en vertelt er graag meer over.

Hoe kun je digitale programmering realiseren in lokale context?
De uitdaging zat hem in het feit dat we het webinar voor de bibliotheken wilden laten voelen alsof ze zelf de afzender waren. Technisch gezien een uitdaging; want hoe krijg je dat voor elkaar? Een stream die te zien is op elke lokale website van de Bibliotheek was snel het idee. Eigenlijk te vergelijken met de ontsluiting van de Digitale Voorleestas via Gelderse en Overijsselse bibliotheken. Maar hoeveel bibliotheken zouden interesse hebben in een webinar voor klanten? Een digitale uitvraag bij de bibliotheken leverde al snel 25 enthousiaste reacties op! De optie voor het voeren van een nagesprek werd niet overal overgenomen, maar het was mooi om te zien hoe bibliotheken wel in creatieve vormen verder gingen met het webinar. Bijvoorbeeld door een padlet te koppelen aan het programma.

Samenstelling van het programma
Met de ‘zoommoeheid’ in het achterhoofd,  besloten we voor een iets informelere talkshowsetting te gaan. We namen het van te voren op, om de druk met betrekking tot het presenteren en eventuele technische onvolkomenheden te verminderen. Om het ‘Bibliotheekgevoel’ te versterken, hebben we contact gezocht met Bibliotheek Borne. Zij hebben veel technische faciliteiten tot de beschikking in verband met de lokale samenwerkingen. Daarnaast bood vooraf opnemen de mogelijkheid om Meester Sander uit te nodigen (hij gaf aan niet in de avonduren beschikbaar te zijn) en konden we een live-verbinding met de producer van de Zappelin app realiseren.

Communicatie vanuit de bibliotheken
Team Marketingcommunicatie van Rijnbrink heeft voorzien in een mediatoolkit. Leuk om te ervaren was dat zelfs scholen in een aantal gevallen aandacht gaven aan het webinar. Ook de lokale kranten hebben het persbericht her en der overgenomen.

Interactie
Doordat we hebben gekozen voor een stream die via YouTube in première ging konden alle kijkers gelijktijdig kijken. Omdat we geen drempels wilden opwerpen in relatie tot de interactie hebben we gekozen om geen gebruik te maken van de YouTube-chat, maar zijn we gegaan voor Chatango. Deze app werkte fijn; echter werd men na even inactief te zijn snel uitgelogd, waardoor de counter niet echt representatief was. Een mentimeter voor aanvang van het webinar zorgde in ieder geval voor wat leven in de chat.

Leerzaam proces
De evaluatie met de deelnemende bibliotheken gaat nog komen. Het was een leerzaam en waardevol proces. Het was leuk om op een andere manier naar digitale ontmoetingen te kijken. Daarnaast is ook het aspect van kosten delen voor de technische ondersteuning en sprekers iets dat er voor zorgt dat er meer mogelijk wordt. Met name het voor en door bibliotheken maakt deze vorm van ‘digitaal programmeren’ erg leuk om verder te verkennen.

Meer weten of nieuwsgierig naar de mogelijkheden? Neem contact op met Elin Groot Rouwen. Bekijk het webinar 'Appvoeding' hier.

Democratie en de Bibliotheek: een duidelijke match? Zeker weten! Denk aan fake news, polarisatie en de opkomst van burgerinitiatieven: allemaal hebben ze invloed op onze democratie. De Bibliotheek, die middenin de samenleving staat, kan een verbindende rol spelen. In navolging op onze inspiratiegids gaan we in vier on- en offline bijeenkomsten aan de slag met democratie in de Bibliotheek. Laat je inspireren door diverse experts en bouw aan een concreet programmaplan voor jouw Bibliotheek.

Als oud-directeur van werkleerbedrijf Konnected in Deventer ontdekte Jeroen Kroese de talenten én beperkingen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. 'Ik wist ook niet dat zoveel mensen een achterstand in lezen en schrijven hebben'. Jeroen is nu een 'netwerkambassadeur' in het kader van het project Taal Werkt! Hij gaat in gesprek met werkgevers om bewustwording te creëren over het onderwerp laaggeletterdheid.